فصل زمستان با زیبایی‌های منحصربه‌فردش، چالش‌هایی نیز برای رانندگان به‌همراه دارد. یکی از موضوعاتی که همواره مورد بحث قرار می‌گیرد، اهمیت گرم کردن ماشین در زمستان پیش‌از شروع به رانندگی در هوای سرد است. شاید در نگاه اول این کار غیرضروری به نظر برسد؛ اما حقیقت این است که گرم کردن خودرو در سرما نه‌تنها باعث بهبود عملکرد موتور میشود، بلکه نقش مهمی در افزایش ایمنی و راحتی سرنشینان دارد.
در سرمای زمستان، قطعات موتور نیاز به دمای مناسب برای عملکرد بهینه دارند و این دما تنها با چند دقیقه گرمکردن خودرو به دست می‌آید. علاوه‌براین، گرم‌شدن خودرو به جلوگیری از بخارگرفتگی شیشهها و بهبود دید کمک میکند. در این مقاله، به‌دلایل اهمیت این اقدام ساده اما حیاتی خواهیم پرداخت و تأثیرات مثبت گرمکردن ماشین بر خودرو و رانندگی را بررسی می‌کنیم؛ پس تا انتها با ما همراه باشید.
چرا گرم کردن ماشین در زمستان مهم است؟
گرمکردن ماشین یکی از موضوعاتی است که بسیاری از رانندگان به آن اهمیت می‌دهند. این اقدام از یک طرف به بهبود عملکرد موتور و روانکاری اجزای متحرک کمک میکند و ازسوی‌دیگر راحتی و ایمنی بیشتری برای سرنشینان فراهم میکند. درحالی‌که تکنولوژی خودروها در دهه‌های اخیر پیشرفت زیادی داشته است، گرمکردن خودرو در سرما هنوز هم به‌عنوان یک اقدام حیاتی، به‌ویژه در شرایط سرمای خیلی شدید در زمستان، توصیه میشود.
اگر می‌خواهید عملکرد بهتری در هوای سرد داشته باشید، انتخاب روغن موتور مناسب برای زمستان بسیار مهم است. برای اطلاعات بیشتر، مقاله ما در مورد انتخاب روغن موتور مناسب را مطالعه کنید.
اهمیت روانکاری و عملکرد موتور
در دماهای پایین، مایعات خودرو مانند روغن موتور و سایر روان‌کننده‌ها غلیظتر و جریان آن‌ها در اجزای موتور دشوارتر میشوند. روغن موتور که نقش «خون» در رگ‌های موتور را ایفا میکند، باید به همۀ قطعات متحرک برسد تا از ساییدگی و خرابی آن‌ها جلوگیری کند. هنگامی که خودرو در هوای سرد روشن میشود، روغن موتور برای چند ثانیه زمان نیاز دارد تا در سراسر موتور جریان بیابد و روانکاری لازم را فراهم کند. به گفته کارشناسان، موتورهای مدرن در مدت 20 تا 30 ثانیه بهطور کامل روانکاری میشوند؛ بنابراین، گرمکردن خودرو برای یک دقیقه پیش‌از شروع رانندگی میتواند کمک بزرگی به طول عمر موتور کند.
در گذشته، خودروها به کاربراتور مجهز بودند که برای ترکیب سوخت و هوا نیاز به چند دقیقه کارکردن در حالت بی‌حرکت داشتند؛ اما با معرفی سیستم تزریق سوخت در خودروهای مدرن، این نیاز کاهش یافته است. بااین‌حال، حتی در خودروهای جدید، گرمکردن اولیه موتور میتواند به کاهش فشار روی قطعات کمک و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری کند.
افزایش ایمنی و راحتی رانندگی با گرم کردن ماشین در زمستان
گرمکردن خودرو در زمستان فقط به عملکرد موتور محدود نمی‌شود، بلکه به ایمنی و راحتی سرنشینان نیز مربوط است. در هوای سرد، شیشه‌های خودرو ممکن است بخار بگیرند یا یخ بزنند که دید راننده را به‌شدت کاهش می‌دهد. روشنکردن خودرو و فعال‌کردن سیستم گرمایش به رفع این مشکل کمک میکند. سیستم تهویه مطبوع (AC) با کاهش رطوبت داخل کابین، بخار شیشهها را پاک و دید واضح‌تری برای راننده ایجاد میکند.
علاوه‌براین، گرم‌شدن کابین خودرو برای سرنشینان راحتی بیشتری به‌همراه دارد. در روزهای سرد، نشستن در خودروی یخ‌زده به‌ویژه اگر سیستم گرمایش فعال نباشد، میتواند تجربه ناخوشایندی باشد. با گرمکردن خودرو، کابین به‌سرعت گرم میشود و رانندگی لذت‌بخش‌تری را فراهم میکند.
صرفه‌جویی در سوخت و مسائل زیست‌محیطی
با وجود مزایای ذکرشده برای گرم کردن ماشین در زمستان و هوای سرد، برخی از کارشناسان معتقدند که گرمکردن طولانی‌مدت خودرو میتواند سوخت را هدر بدهد و برای محیط‌زیست مضر باشد. اداره حفاظت محیط‌زیست امریکا (EPA) و بسیاری از متخصصان توصیه می‌کنند که زمان گرمکردن خودرو نباید بیش‌از 30 ثانیه باشد. موتور خودرو زمانی که در حال حرکت است، سریعتر گرم میشود و راننده با حرکت آهسته میتواند بهطور هم‌زمان هم موتور را گرم کند و هم مصرف سوخت را کاهش بدهد.
جالب است بدانید که در برخی شهرهای آمریکا، محدودیت‌هایی برای زمان روشن نگه‌داشتن خودرو بدون حرکت وجود دارد؛ برای مثال در مینیاپولیس رانندگان اجازه دارند در دماهای زیر صفر تا 15 دقیقه خودرو را در حالت بی‌حرکت روشن نگه دارند؛ اما در شرایط معمول، روشن نگه‌داشتن خودرو بیش‌از سه دقیقه میتواند منجر به جریمه بشود!
نحوه صحیح گرمکردن خودرو
گرم کردن ماشین در زمستان در هوای سرد نه‌تنها عملکرد بهتر موتور را تضمین میکند، بلکه ایمنی و راحتی شما را نیز افزایش می‌دهد. مراحل زیر به شما کمک می‌کنند تا خودرو را بهدرستی گرم کنید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید:
- مطمئن شوید خودرو در محل امنی قرار دارد: پیش‌از روشنکردن خودرو، اطمینان حاصل کنید که در محل امنی پارک شده‌اید. اگر خودرو در داخل گاراژ قرار دارد، حتماً در گاراژ را باز کنید تا گازهای خطرناک مانند مونوکسیدکربن تخلیه بشوند. روشنکردن خودرو در فضای بسته میتواند خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کند؛
- خودرو و سیستم مه‌زدای شیشه (Defroster) را روشن کنید: در خودروهایی که این قابلیت را دارند، پساز روشنکردن خودرو، حالت مه‌زدای شیشه را فعال کنید. این سیستم بهطور خودکار با استفاده از تهویه مطبوع (AC) رطوبت داخل کابین را کاهش می‌دهد و شیشهها را از بخار و یخ پاک میکند. در هوای بسیار سرد، تنظیم سیستم مه‌زدای شیشه روی دمای بالا کمک میکند تا یخ و برف از روی شیشهها ذوب بشوند. بسیاری از خودروها قابلیت هدایت هوا بهطور مستقیم به شیشه جلو را دارند که این امر به شفاف‌شدن سریع شیشه کمک میکند؛
- موتور را به‌مدت 30 ثانیه روشن نگه دارید: در خودروهای مدرن نیازی به روشن نگه‌داشتن طولانی‌مدت موتور نیست. کافی است موتور را برای حدود 30 ثانیه روشن بگذارید تا روغن موتور در سراسر اجزای متحرک جریان بیابد و روانکاری لازم انجام بشود. سیستم‌های تزریق سوخت مدرن به‌سرعت فشار هوا، دما و رطوبت را تنظیم و خودرو را آماده رانندگی می‌کنند. روشن نگه‌داشتن طولانی‌مدت خودرو تنها باعث هدررفت سوخت و آلودگی هوا میشود؛
- به‌آرامی شروع به حرکت کنید و 10 تا 15 دقیقه اول را با احتیاط رانندگی کنید: حرکت آرام در دقایق ابتدایی رانندگی، روشی کارآمد برای گرمکردن ماشین است. برای 10 تا 15 دقیقه اول، سرعت خود را پایین نگه دارید و از فشار زیاد به پدال گاز خودداری کنید. این کار کمک میکند تا موتور و سایر قطعات خودرو به‌تدریج گرم بشوند و به دمای عملیاتی برسند. همچنین از شتاب‌گیری ناگهانی و دور موتور بالا در این مدت اجتناب کنید؛ زیرا میتواند به موتور فشار وارد کند.
راهکارهای برای ازبین‌بردن یخ و مه شیشه
اگر خودروی شما مجهز به سیستم Defroster نیست، همچنان می‌توانید با استفاده از روش‌های جایگزین، شیشه‌های بخارگرفته یا یخ‌زده را در هنگام گرم کردن ماشین در زمستان شفاف کنید. در ادامه، راهکارهایی برای این شرایط آورده شده است:
- استفاده از تهویه مطبوع (AC): اگر خودرو سیستم تهویه مطبوع دارد، می‌توانید آن را روشن کنید. سیستم تهویه مطبوع به کاهش رطوبت داخل کابین کمک میکند که یکی از عوامل اصلی بخارگرفتگی شیشهها است. دمای سیستم را روی حد میانی تنظیم کنید تا شیشهها شفاف بشوند؛
- برای کاهش بخار شیشهها می‌توانید یکی از پنجره‌ها را کمی پایین بیاورید: این کار به تبادل هوا و خروج رطوبت از داخل کابین کمک میکند. اگر در حال حرکت هستید، این روش سریع و مؤثر خواهد بود. همچنین می‌توانید از دستمال میکروفایبر یا حوله نرم استفاده کنید. این مواد به‌خوبی رطوبت را جذب و شیشهها را بدون ایجاد خط‌وخش تمیز می‌کنند.
- از دستگاه‌های گرمایشی کوچک و قابل‌حمل استفاد کنید: اگر امکان دارد از دستگاه‌های گرمایشی کوچک و قابل‌حمل که برای این منظور طراحی شده‌اند، استفاده کنید. این دستگاه‌ها می‌توانند شیشهها را سریعتر گرم کنند و بخار را از بین ببرند.
بایدها و نبایدهای گرم کردن خودرو در سرما
گرم کردن ماشین در زمستان اگر بهدرستی انجام بشود، میتواند به حفظ سلامت موتور و افزایش راحتی سرنشینان کمک کند. این فرایند به توزیع مناسب روغن در سراسر موتور، جلوگیری از ساییدگی قطعات و بهبود عملکرد سیستم گرمایشی خودرو کمک میکند. با رعایت چند نکته کلیدی و اجتناب از اشتباهات رایج می‌توانید خودرو را بهطور بهینه گرم کنید.
بایدها:
- برای روانکاری اجزای متحرک موتور، خودرو را حداقل 30 ثانیه تا یک دقیقه روشن نگه دارید. در این مدت، روغن موتور در سراسر قطعات پخش و موتور آماده حرکت میشود. این زمان کافی است تا بدون اتلاف سوخت یا آسیب به محیط‌زیست، موتور خودرو به دمای عملیاتی اولیه برسد؛
- پساز روشنکردن خودرو، سیستم Defroster را فعال کنید. این کار به شما کمک میکند تا یخ یا بخار روی شیشهها را پاک کنید و دید مناسبی داشته باشید. اگر سیستم Defroster ندارید، بخاری را روشن کنید و جهت هوای گرم را به‌سمت شیشهها تنظیم کنید؛
- پیش‌از روشنکردن خودرو، کمی زمان بگذارید تا برف یا یخ روی شیشهها و بدنه خودرو را پاک کنید. این کار باعث میشود سیستم گرمایش بهطور کامل روی داخل خودرو متمرکز و یخزدایی مؤثرتر انجام بشود. همچنین به شیشهها اجازه بدهید که شفاف‌تر بشوند؛
- پساز گرمکردن اولیه موتور، حرکت خودرو را با سرعت پایین شروع کنید و از فشار زیاد به پدال گاز خودداری کنید. رانندگی آهسته در 5 تا 10 دقیقه اول به گرم‌شدن موتور و سایر قطعات کمک میکند؛
- پساز شروع به حرکت، هوا را ابتدا به‌سمت قفسه سینه خود تنظیم کنید تا بدن سریعتر گرم بشود. پساز رسیدن به دمای مناسب، دریچه‌ها را به‌سمت پاها تغییر بدهید؛ زیرا گرما بهطور طبیعی به‌سمت بالا حرکت میکند.
نبایدها:
- هرگز خودرو را در یک فضای بسته مانند گاراژ روشن نکنید؛ مگر اینکه در گاراژ کاملاً باز باشد. روشنکردن خودرو در فضای بسته باعث تجمع گاز مونوکسیدکربن میشود که بی‌رنگ و بی‌بو است و میتواند خطر مرگ ایجاد کند؛
- روشن نگه‌داشتن خودرو برای بیش‌از 2 دقیقه در حالت بی‌حرکت، نه‌تنها سوخت را هدر می‌دهد، بلکه به افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمک میکند. خودروهای مدرن نیازی به گرم‌شدن طولانی‌مدت ندارند؛ موتور آن‌ها با حرکت بهینه‌تر گرم میشود؛
- اگر بلافاصله پساز روشنکردن خودرو، فن بخاری را فعال کنید، ممکن است جریان هوای سرد به کابین وارد بشود. بهتر است چند دقیقه صبر کنید تا موتور و بخاری به دمای مطلوب برسند و سپس فن را روشن کنید؛
- رها‌کردن خودرو در حالت روشن و بی‌نظارت، به‌ویژه زمانی که کودکان یا حیوانات خانگی در خودرو هستند، خطرناک است. همچنین، این کار میتواند منجر به اتلاف سوخت و حتی سرقت خودرو بشود؛
- در دقایق ابتدایی، موتور هنوز به دمای مطلوب نرسیده است. فشار‌دادن زیاد پدال گاز یا افزایش دور موتور میتواند به اجزای موتور که هنوز بهطور کامل روانکاری نشده‌اند، آسیب برساند.
نکات تکمیلی گرم کردن ماشین در زمستان هم عبارت‌اند از:
- استفاده از سوخت با کیفیت بالا: سوخت باکیفیت در هوای سرد بهتر عمل میکند و از یخ‌زدگی یا انسداد سیستم سوخت جلوگیری میکند؛
- بررسی وضعیت باتری: باتری در دماهای پایین عملکرد کمتری دارد. پیش‌از شروع زمستان، وضعیت شارژ و اتصالات باتری را بررسی کنید؛
- کاهش مصرف سوخت: به‌جای روشنکردن خودرو برای مدت طولانی، زمان را صرف تمیز‌کردن برف یا یخ روی شیشهها کنید. این کار از هدررفت سوخت جلوگیری و هم‌زمان به آماده‌شدن خودرو کمک میکند.
سخن پایانی
گرم کردن ماشین در زمستان اگر بهدرستی انجام بشود، میتواند تأثیر مثبتی بر سلامت موتور، ایمنی سرنشینان و راحتی رانندگی داشته باشد. این فرایند با توزیع مناسب روغن در موتور، جلوگیری از آسیب به قطعات و آماده‌سازی سیستم گرمایشی خودرو، عملکرد بهینه آن را تضمین میکند. هرچند خودروهای مدرن نیازی به گرم‌شدن طولانی‌مدت ندارند؛ اما روشن نگه‌داشتن موتور برای 30 تا 60 ثانیه و شروع حرکت با سرعت کم، روشی کارآمد و ایمن برای گرمکردن خودرو است. رعایت این نکات، علاوه‌بر کاهش مصرف سوخت به شما کمک میکند تا سفری ایمن و راحت در روزهای سرد زمستانی داشته باشید.
منابع:
سؤالات متداول
آیا استفاده از بخاری خودرو در دقایق اول روشنکردن ماشین تأثیری بر مصرف سوخت هم دارد؟
بله، استفاده از بخاری بلافاصله پساز روشنکردن خودرو میتواند باعث افزایش مصرف سوخت بشود؛ زیرا موتور هنوز به دمای عملیاتی مناسب نرسیده است و برای تولید هوای گرم، نیاز به تلاش بیشتری دارد. بهتر است چند دقیقه صبر کنید تا موتور و سیستم گرمایشی به دمای مناسب برسند و سپس بخاری را روشن کنید.
آیا استفاده از گرمکن صندلی جایگزین مناسبی برای گرمکردن ماشین است؟
گرمکن صندلی میتواند راحتی سرنشینان را سریعتر فراهم کند؛ اما جایگزین مناسبی برای گرمکردن ماشین نیست. گرمکن صندلی فقط کابین را گرم میکند و تأثیری بر روانکاری موتور یا یخزدایی شیشهها ندارد؛ بنابراین، باید همچنان خودرو را برای مدت کوتاهی گرم کنید تا از عملکرد مناسب موتور و ایمنی شیشهها اطمینان حاصل بشود.
آیا گرم کردن ماشین در زمستان در دمای زیر صفر با شرایط معمولی تفاوتی دارد؟
بله در دماهای زیر صفر، روغن موتور و سایر مایعات خودرو غلیظتر میشوند و مدت بیشتری طول میکشد تا به همۀ اجزا برسند. در این شرایط، روشنکردن خودرو برای 1 تا 2 دقیقه توصیه میشود تا روغن بهطور کامل در سیستم جریان بیابد. همچنین در این دما، شیشهزدا یا بخاری باید زودتر فعال بشود تا یخزدایی شیشهها بهدرستی انجام بشود.
